
สมาธิในพระพุทธศาสนา
ในมรรคมีองค์ ๘ ท่านสงเคราะห์
“สัมมาวายามะ สัมมาสติ สัมมาสมาธิ” เป็น สมาธิ
หมายความว่า ในการปฏิบัติสมาธิในพระพุทธศาสนานี้
มรรคทั้ง ๓ จะทำงานสัมพันธ์กันตลอดเวลา เพื่อรวมจิตให้สงบเป็นสมาธิ
กล่าวคือ จะต้องสลัดนิวรณ์อันเกิดขึ้นเนื่องด้วยอารมณ์กระทบออกไปให้หมด
ด้วย “สัมมาวายามะ” ยกจิตขึ้นเพ่งดูอารมณ์ ในสติปัฏฐาน ๔
และประคองจิตมิให้แลบออกไปสู่อารมณ์อื่นๆด้วย “สัมมาสติ”
เกิดความอิ่มใจ เบากาย เบาใจ เป็นสุข ที่จิตสงบขึ้น
และจิตปล่อยวางอารมณ์และอาการของจิตที่เนื่องด้วยอารมณ์
จนหมดในที่สุด ด้วยอำนาจ “สัมมาสมาธิ”
เพราะฉะนั้น สัมมาสมาธิ จึงไม่ใช่สมาธิแบบหินทับหญ้า
เหมือนดังสมาธิของศาสนาอื่น
ซึ่งยึดอารมณ์เดียวแนบแน่นเป็นเอกัคคตา แต่ประการใด
แต่เต็มไปด้วยพลัง สติ ระวังตัว สงบตั้งมั่นอยู่เสมอ
เมื่อพลังสติทำงานอย่างเต็มที่อยู่เช่นนี้แล้ว
ก็ย่อมมีผลให้การพูด...